Jakie pytania zadać na rozmowie kwalifikacyjnej?

Niezależnie od stosowanej przez rekrutera metodyki rozmowy kwalifikacyjnej, decydującą rolę w jej skuteczności ogrywa to, jakie pytania na rozmowie rekrutacyjnej będzie obejmować. Odpowiednie i postawione na czas pytania umożliwiają zebranie wartościowych i jakościowych informacji o człowieku, a także jego twardych i miękkich umiejętnościach. Przeanalizujmy, jakie pytania warto zadawać na rozmowie kwalifikacyjnej, a jakie dołączyć do scenariusza rozmowy na wszelki wypadek.

Jakie pytania zadawać na rozmowie kwalifikacyjnej? Standardowe, podstawowe pytania zadawane podczas rozmowy kwalifikacyjnej, mogą być niewystarczające. Są jednak obowiązkowe. Należy mianowicie dokładnie zapytać kandydata o poprzednie miejsce pracy, jego obowiązki zawodowe w poprzedniej firmie, powód zwolnienia, relacje z zespołem. Powinno się także porozmawiać o edukacji, znajomości języków obcych, dodatkowych kompetencjach itp.

Jeśli kandydatów  jest wielu, zestawienie tych podstawowych pytań i uważne obserwowanie zachowania każdego pretendenta pozwoli zidentyfikować tych, którzy zachowują się pewnie, mądrze, odpowiadają szybko, nie unikają konkretnych, bardzo szczegółowych odpowiedzi.

Oczywiście, należy przestrzegać harmonogramu, bo można utknąć „na podstawie” i nie zdążyć dowiedzieć się innych, równie ważnych rzeczy. Co więcej, nie należy rezygnować z zapisywania pytań i odpowiedzi na nie, ponieważ nawet najbardziej odpowiedzialnego rekrutera pamięć może zawieść.

Warto również przygotować pytania „na zapas”. Być może nie będzie potrzeby zadawać niektórych spośród nich – kandydat odpowie na nie w kontekście innych, ale zanotowanie ich na pewno nie zaszkodzi.

Podczas rekrutacji zaleca się zapytać kandydata, czy wszystko jest dla niego jasne w odniesieniu do wakatu – błędnego zrozumienia faktów można uniknąć jedynie w taki sposób. Ponadto osoba może być zdenerwowana i zapomnieć o wielu szczegółach na początku rozmowy, bliżej końca rozmowy percepcja się normalizuje.

Pytania na rozmowę kwalifikacyjną, które powiedzą więcej o… zwolnieniu

Trzeba się zgodzić, że rzadko się zdarza, aby ktoś z kandydatów odważnie i otwarcie podał prawdziwy powód zwolnienia. Jednak obserwując zachowanie kandydata, kiedy udziela odpowiedzi na postawione mu dodatkowe pytania, można wyciągnąć ważne wnioski. Oto przykłady takich podchwytliwych pytań:

• Dlaczego zdecydowałeś się odejść z poprzedniego miejsca pracy? Czy miałeś poważny powód, czy zmusiło Cię coś innego?
• Czy kierownik próbował zaproponować lepsze warunki pracy i w ten sposób Cię zatrzymać?
• Jak myślisz, dlaczego nie udało Ci się zrealizować projektu w poprzedniej firmie?
• Powiedz kilka słów o swoim byłym przełożonym. W jakich sprawach udało Wam się znaleźć wspólny język, a które sprawy utknęły? Jak myślisz, co by o Tobie powiedział? Ogólnie rzecz biorąc, jaki, według Ciebie, powinien być idealny szef?
• Jakie były Twoje relacje z poprzednim zespołem? Czy byli tam ludzie, z którymi trudno było współpracować?
• Jakie zadania postawiło przed Tobą kierownictwo? Czy udało Ci się je w pełni zrealizować? Czy byłeś zadowolony z własnego wyniku? Jakie wnioski wyciągnąłeś?
• Na czym polegał Twój standardowy dzień roboczy/tydzień?
• Jak podchodzisz do dużych obciążeń projektowych, które czasami może generować praca?
• Czy byłeś zadowolony z wynagrodzenia? Jakie czynniki przeszkadzały w otrzymaniu podwyżki? Jeśli dostałeś podwyżkę, to z jakiego powodu?
• Czy krytykowano Cię w poprzednim miejscu pracy? Jeśli tak, to za co konkretnie?
• Z jakimi trudnościami najczęściej się spotykałeś? Co konkretnie Cię nie zadowalało w procesie pracy?
• Czy masz luki w wiedzy, które dotyczą pracy i chciałbyś je uzupełnić w najbliższych miesiącach?

Finansowe pytanie na rozmowie kwalifikacyjnej

O co pytać na rozmowie kwalifikacyjnej? Pytanie o pożądany poziom wynagrodzenia lub honorarium jest konieczne! Wszystko dlatego, że nie są rzadkością sytuacje, gdy rekruter jest prawie „zakochany” w swoim kandydacie, tu i teraz, w czasie rzeczywistym, następuje tak pożądane „dopasowanie” między nim a pracodawcą, a potem – hop! Oczekiwania pod względem wynagrodzenia są zbyt duże, a nawet nieosiągalne dla firmy. Dzieje się tak wówczas, gdy o kwotę wynagrodzenia zapytano dopiero na samym końcu (kiedy wszyscy zdążyli „zakochać się nawzajem”). Czasem zdarza się i tak, że rekruter totalnie zapomina omówić kwestię wynagrodzenia.

Pytania do rozmowy kwalifikacyjnej dotyczące stopnia konfliktowości

Te pytania na rozmowie kwalifikacyjnej pozwolą zrozumieć, czy kandydat jest konfliktowy, czy może jest w stanie budować zrównoważone/kompromisowe relacje. Oczywiście, wszyscy kandydaci mówią o sobie, że doskonale się komunikują i są „duszą zespołu”. Jednak można to sprawdzić za pomocą pytań. Na przykład takich:

• Co Twoim zdaniem jest najważniejsze w zespole?
• Jaką rolę w tworzeniu zespołu odgrywa manager?
• Jak podchodzisz do team buildingu?
• Czy masz przyjaciół wśród osób z pracy, nawet jeśli już dawno razem nie pracujecie?
• Czy jesteś pewien, że byli koledzy mówią o Tobie dobrze, mogą dać dobre rekomendacje?
• Czy udało Ci się już stworzyć własne kręgi profesjonalnych kontaktów?
• Jak postrzegasz życie? Jakie są Twoje poglądy na to, co dzieje się wokół?
• Czy były sytuacje, kiedy pomagałeś kolegom z pracy w nagłych wypadkach?
• Czy znalazłeś się w sytuacji, kiedy się kłóciłeś, dyskutowałeś z kolegami? O co dokładnie chodziło? Czy możesz podać przykłady?
• Czy denerwują Cię niezdyscyplinowani ludzie?
• Od czego byś zaczął „wprowadzanie się” do zespołu w pierwszych dniach/tygodniach pracy?
• Jakie osoby Ci się podobają z profesjonalnego punktu widzenia, a jakie – nie? Dlaczego?
• Czy lubisz konkurencję i czy jesteś na nią przygotowany?

Pytania do weryfikacji samooceny

Samoocena kandydata również jest ważna. Przecież pewna siebie osoba będzie poruszać procesy jakościowo, a ta, której samoocena jest przeszacowana/zaniżona – może nie zawsze spełnić oczekiwania. Jakie pytania można postawić, żeby sprawdzić samoocenę kandydata? Oto tylko kilka przykładowych:

• Opowiedz o swojej edukacji. Czy wybrałeś swój zawód samodzielnie, czy z pomocą rodziców?
• Jakie są Twoje mocne i słabe strony?
• Za co można Cię pochwalić, a za co nie?
• Co sądzisz o krytyce?
• Czy łatwo występujesz przed dużą publicznością?
• Jak podejmujesz ważne decyzje?
• Czy lubisz swoje życie? Z czego jesteś szczególnie dumny?
• Wymień 3 najważniejsze decyzje w swoim życiu.
• Czy lubisz podejmować ryzyko i jak radzisz sobie z porażkami? Czy boisz się przegrać?
• Jakie doświadczenie życiowe miało na Ciebie największy wpływ?
• Jak często zmieniasz swój punkt widzenia?
• Jakich działań żałujesz?
• Czy masz dużo przyjaciół?

Pytania dotyczące „dążenia – unikania”

Dla rekrutera ważne jest zrozumienie, czy kandydat jest w stanie podejmować ryzyko w dążeniu do celu, czy wybiera działanie zbyt ostrożne. Pomocne w realizacji tego zadania będą takie pytania, jak:

• Dlaczego chcesz objąć to stanowisko?
• Jak ostatnio podnosiłeś swoje kwalifikacje?
• Jakich umiejętności Ci brakuje, a jakie posiadasz?
• Co motywuje Cię do skoncentrowanej i upartej pracy?
• Czy łatwo radzisz sobie z nadmiernym obciążeniem, jesteś na nie gotowy?
• Czy masz jakieś hobby?
• Jak priorytetyzujesz kwestie pracy?
• Czy masz jakieś złe nawyki i czy z nimi walczysz?
• Twoim zdaniem, za jakie czyny należy bezwzględnie zwalniać pracowników?
• Czy zdarzało Ci się proponować nowe rozwiązania, aby coś zmienić i zwiększyć efektywność?
• Czy często robisz więcej, niż wymaga praca?
• Podaj typowe problemy w pracy, z którymi najczęściej się spotykałeś. Jak je rozwiązałeś?
• Rozważmy sytuację: szef wysłał Ci wiadomość z zadaniem, ale nie dał niezbędnych wskazówek. Nie ma możliwości ustalenia szczegółów, termin mija. Co zrobisz? Opisz przybliżony schemat rozwiązania dowolnego problemu w pracy.
• Czy potrafisz przekonywać inną osobę do swojej racji?
• Czy jesteś w stanie odpowiednio zaprezentować swoje umiejętności?

Na co jest zorientowany kandydat – proces czy rezultat?

Oczywiście, idealnym rozwiązaniem jest, kiedy kandydat jest skupiony na wyniku, ale to nie zawsze ma miejsce. Dlatego można zadać następujące pytania:

• Czego jesteś gotów zaniechać dla sukcesu w pracy?
• Co dla Ciebie oznacza dobry wynik Twojej pracy?
• Jakie masz plany związane z karierą na najbliższy czas?
• Jak radzisz sobie z łączeniem kariery zawodowej i spraw rodzinnych?
• Czy jesteś w stanie planować obciążenie pracą z wyprzedzeniem?
• Jakie książki pomagają Ci w pracy? Jakie kluczowe momenty Cię w nich poruszyły?
• Czy lubisz skomplikowane zadania i dlaczego?
• Co jest dla Ciebie najlepszą motywacją?
• Czy zdarzało Ci się przekraczać terminy projektów?
• Jaką rolę zwykle przyjmujesz w zespole i dlaczego?
• Opowiedz o swoim doświadczeniu w planowaniu – czy wszystko Ci wychodzi, czy niezbyt? Ile zadań stawiasz sobie na dzień?
• Czy przestrzegasz swoich osobistych terminów?
• Najciekawsze zadanie, które kiedykolwiek rozwiązałeś, to?
• Co Twoim zdaniem jest potrzebne, aby dobrze poczuć się w nowym miejscu?

Niecodzienne pytania rekrutacyjne. Często takie pytania pozwalają zobaczyć, jak reaguje osoba na coś niespodziewanego, czy się gubi, czy raczej zachowuje spokój i rozwagę. To również doskonały sposób na rozładowanie atmosfery, a nawet na uśmiech. Przykłady:

• Jakim znakiem drogowym mógłbyś być?
• Co byś zrobił, gdybyś rano znalazł słonia w kuchni?
• Wymyśl kilka sposobów użycia kolorowego ołówka poza jego bezpośrednim przeznaczeniem.
• Jeśli obcy zaoferowałby Ci wycieczkę, czy byś się zgodził?
• Dlaczego piłka do tenisa jest puchata?
• Gdzie byś wydał pieniądze, gdybyś wygrał milion?
• Ile razy dziennie wskazówki zegara się krzyżują?
• Jaką supermoc superbohatera byś wybrał dla siebie i dlaczego?
• Jaką piosenkę śpiewasz, kiedy bierzesz prysznic?

Zatem, jak można zauważyć – pytania na rozmowie o pracę to potężne narzędzie, które przy umiejętnym użyciu pozwoli uzyskać cenne informacje, o których kandydat nawet nie zamierzał mówić rekruterowi/HR – celowo lub nie. To, jakie pytania zadawać kandydatowi na rozmowie kwalifikacyjnej, aby osiągnąć cel, zależy nie tylko od doświadczenia, ale także od chęci pracy strukturalnej i kreatywnej jednocześnie ☺.